Phát biểu tại hội thảo “Cập nhật thông tin chế độ kế toán doanh nghiệp” do Sở GDCK Hà Nội và Sở GDCK TP Hồ Chí Minh phối hợp với Vụ Chế độ kế toán - Bộ Tài chính tổ chức, bà Vũ Thị Kim Liên nói: “Sự thay đổi này sẽ khiến các doanh nghiệp phải minh bạch về tài chính hơn nữa, quản trị rủi ro tài chính tốt hơn để từ đó, việc quản lý tốt tài sản của doanh nghiệp không chỉ tạo ra lợi nhuận cho riêng doanh nghiệp mà còn đóng góp tích cực cho nền kinh tế của đất nước”.
Hội thảo nằm trong khuôn khổ chương trình Tuần lễ quản trị công ty lần thứ 2 của HNX với sự tham dự của hơn 300 doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch tại phía Bắc.
Năm thay đổi để hội nhập
Đại diện Bộ Tài chính, bà Hà Thị Ngọc Hà, Phó Vụ trưởng Vụ Chế độ kế toán Bộ Tài chính đã phổ biến, hướng dẫn cho các doanh nghiệp về các điểm thay đổi lớn và các quy định của thông tư 200/2014/TT-BTC thay th??? Quyết định số 15/2006 ngày 20/3/2006 và Thông tư 244/2009/TT-BTC về chế độ kế toán doanh nghiệp.
Theo đó, Thông tư 200/2014/TT-BTC được đánh giá là phù hợp với thực tiễn, hiện đại và mang tính khả thi, tôn trọng bản chất hơn hình thức. Thông tư được xây dựng trên nền tảng linh hoạt và mở, lấy mục tiêu đáp ứng yêu cầu quản lý, điều hành ra quyết định kinh tế của doanh nghiệp, phục vụ nhà đầu tư và chủ nợ làm trọng tâm; không kế toán vì mục đích thuế. Bên cạnh đó, các quy định tại thông tư cũng phù hợp với thông lệ quốc tế, tách biệt kỹ thuật kế toán trên tài khoản và báo c??o tài chính và đặc biệt đề cao trách nhiệm của người hành nghề.
Thông tư có năm điểm thay đổi nổi bật về các vấn đề: đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán, tài khoản kế toán, báo c??o tài chính, chứng từ kế toán và sổ kế toán. Các doanh nghiệp được dùng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán, các doanh nghiệp có nghiệp vụ thu chi chủ yếu bằng ngoại tệ có thể chọn một loại ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán.
Báo c??o tài chính để công bố ra công chúng và nộp cho các cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam là báo c??o tài chính được trình bày bằng đồng Việt Nam. Trong hệ thống tài khoản kế toán, bên cạnh việc thêm bớt, thay đổi một số tài khoản kế toán thì điểm đáng lưu ý là các tài khoản tài sản không phân biệt ngắn hạn và dài hạn. Đối với báo c??o tài chính, thông tin bắt buộc trong báo c??o không còn là “thuế và khoản phải nộp Nhà nước”.
Kỳ lập báo c??o giữa niên độ sẽ gồm báo c??o tài chính quý (cả quý IV) và bán niên. Nổi bật hơn cả đó là việc thêm các quy định mới về xây dựng nguyên tắc kế toán và báo c??o tài chính khi doanh nghiệp không đáp ứng giả định hoạt động liên tục. Phần thuyết minh báo c??o tài chính cũng có nhiều sự thay đổi. Đối với chứng từ kế toán, doanh nghiệp được chủ động xây dựng, thiết kế biểu mẫu chứng từ kế toán nhưng phải đáp ứng được các yêu cầu của Luật Kế toán và đảm bảo rõ ràng, minh bạch. Về sổ sách kế toán, doanh nghiệp được tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán cho riêng mình nhưng phải đảm bảo cung cấp thông tin về giao dịch kinh tế một cách minh bạch và đầy đủ.
10 điểm khác biệt giữa chuẩn mực kế toán Việt Nam và quốc tế
Đại diện của Công ty kiểm toán Deloitte ông Vũ Đức Nguyên, Phó Tổng Giám đốc, đã giới thiệu về những điểm khác biệt cơ bản giữa chuẩn mực báo c??o tài chính quốc tế (IFRS) và chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) cùng với việc tổ chức áp dụng triển khai IFRS tại Việt Nam.
Theo ông Nguyên, có thể thống kê 10 điểm khác biệt cơ bản giữa IFRS và VAS gồm có: cách thức trình bày báo c??o tài chính; giá trị hợp lý; công cụ tài chính; suy giảm giá trị tài sản; các vấn đề liên quan tới báo c??o tài chính hợp nhất; doanh thu; tài sản cố định, bất động sản, thuê, tài sản dài hạn nắm giữ để bán; các khoản chi phí hoãn lại; thanh toán bằng cổ phiếu và chuẩn mực ngành.
Lộ trình thực hiện chính thức áp dụng IFRS tại Việt Nam sẽ bắt đầu từ năm 2016. Việc triển khai áp dụng IFRS cần có sự quyết tâm và tổ chức thực hiện của lãnh đạo doanh nghiệp bởi IFRS không chỉ quy định về việc lập báo c??o tài chính, quy trình kế toán mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp.