Sau 05 năm triển khai đề án tái cấu trúc Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam, tính đến thời điểm hiện tại đã xử lý được 28 CTCK thông qua việc chấm dứt hoạt động CTCK; đình chỉ hoạt động; chấp thuận giải thể (05 công ty) và hợp nhất cho 08 CTCK; rút nghiệp vụ môi giới (13 CTCK). Hiện nay trên TTCK còn 77 CTCK đang hoạt động bình thường, giảm được 27% tổng số CTCK. Số lượng tài khoản nhà đầu tư đạt 1,79 triệu tài khoản (tăng gần 80 nghìn tài khoản so với cuối năm 2016).

Trong năm 2017-2018, UBCKNN đã đặt trọng tâm công tác là xúc tiến sửa đổi Luật Chứng khoán (dự kiến trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến dự thảo Luật vào quý IV/2018) hướng tới mục tiêu xây dựng cơ chế, chính sách, khung pháp lý mới theo hướng hiện đại, hội nhập và phù hợp với thông lệ quốc tế nhằm cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy TTCK phát triển bền vững, an toàn, hiệu quả…

Sự phát triển lành mạnh TTCK có tác dụng quan trọng trong bảo đảm lòng tin và an ninh tài chính-tiền tệ. Đến lượt mình, sự ổn định và lành mạnh TTCK tùy thuộc nhiều nhân tố, trong đó có hàng (chứng khoán) tốt; cơ chế kiểm soát giao dịch và thông tin tốt; niềm tin của nhà đầu tư ; “chữ tín” của tổ chức phát hành, CTNY/ĐKGD và các thành viên tham gia thị trường.

Yêu cầu giữ sự an toàn trên TTCK đòi hỏi các CTĐT phải công khai, minh bạch thông tin và sử dụng vốn góp của nhà đầu tư một cách có hiệu quả, tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật và thực hiện đầy đủ cam kết với cổ đông; áp dụng các thông lệ quản trị công ty (QTCT) tốt nhất và một hệ thống kế toán, kiểm toán phù hợp với chuẩn mực quốc tế; sự quản lý, giám sát hiệu quả của cơ quan quản lý TTCK trên cơ sở có khung pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ, có cơ cấu tổ chức bộ máy phù hợp và triển khai hoạt động quản lý, giám sát tốt để vận hành TTCK. Đồng thời, chủ động phòng ngừa các hoạt động “ngân hàng ngầm” với các hình thức “cho vay” đa dạng như mua trái phiếu, đầu tư cổ phiếu vào tài sản bảo đảm đã được chứng khoán hóa, chứng khoán phái sinh, bảo lãnh tín dụng dưới nhiều hình thức; chủ động nhận diện và đói phó với các hành động theo “xu hướng bầy đàn” của các nhà đầu tư; những nguy cơ bong bóng giá tài sản và đảo chiều dòng vốn quốc tếĐặc biệt, cần tiếp tục sửa đổi Luật Chứng khoán theo hướng: Bổ sung thẩm quyền của UBCKNN bảo đảm thực thi tốt hoạt động quản lý, giám sát, thanh tra và cưỡng chế thực thi.

Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan liên quan (ngân hàng, thuế, đăng ký kinh doanh, công an...) trong phối hợp thực hiện; sửa đổi, bổ sung quy định bảo đảm đa dạng hóa các sản phẩm chứng khoán được chào bán, xác định điều kiện phát hành phù hợp cho từng loại sản phẩm và nâng cao điều kiện chào bán chứng khoán ra công chúng; sửa đổi về điều kiện, tiêu chí công ty đại chúng (CTĐC) cho phù hợp, hoàn thiện cơ chế quản lý, giám sát, nâng cao hiệu quả hoạt đ???ng của CTĐC; thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài (ĐTNN) thông qua tỷ lệ sở hữu nhà nước của các CTĐC trên TTCK Việt Nam; hoàn thiện mô hình tổ chức và hoạt đ???ng của thị trường giao dịch chứng khoán; đa dạng hóa sản phẩm giao dịch, phương thức giao dịch, sản phẩm nghiệp vụ của sở giao dịch chứng khoán; phát triển TTCK phái sinh; hoàn thiện hệ thống giám sát giao dịch cho thị trường giao dịch chứng khoán Việt Nam; hoàn thiện mô hình tổ chức và hoạt động, đa dạng hóa sản phẩm nghiệp vụ của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam; hoàn thiện quy định về các tổ chức định chế trung gian (công ty chứng khoán (CTCK), công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán) theo hướng xây dựng hệ thống quản trị công ty và quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế tốt; quy định rõ các dịch vụ tài chính mà CTCK được cung cấp cho khách hàng; bổ sung các quy định liên quan đến việc bảo vệ nhà đầu tư, nhất là quy định liên quan đến trách nhiệm của CTCK khi thực hiện làm trung gian, tư vấn liên quan đến từng loại sản phẩm và từng loại khách hàng; hoàn thiện các quy định để bảo đảm cơ sở pháp lý cho việc đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư, phát triển hệ thống nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư chuyên nghiệp; hoàn thiện quy định hiện hành về công bố thông tin trên TTCK phù hợp với sự phát triển của TTCK nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch của thị trường; bổ sung quy định dành cho các đơn vị trung gian trên thị trường (như công ty định mức tín nhiệm, tổ chức thẩm định giá, công ty quản lý tài sản, công ty kiểm toán độc lập...) về trách nhiệm của các đơn vị này liên quan đến chứng khoán và TTCK.

Trước mắt, cần nâng cao năng lực hoạt đ???ng của Vụ Giám sát công ty đại chúng (CTĐC); tuân thủ nghiêm các nguyên tắc pháp lý về giao dịch, công bố thông tin, quản trị công ty, niêm yết và đăng ký giao dịch; thúc đẩy TTCK phát triển sâu rộng theo hướng minh bạch, đồng bộ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho các nhà đầu tư và phù hợp với chuẩn mực quốc tế; hợp nhất hai SGDCK và hoạt động theo mô hình Công ty TNHH Nhà nước một thành viên 100% vốn nhà nước và từng bước chuyển sang mô hình đa sở hữu; tạo hàng hóa có chất lượng tốt cho thị trường; tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt đ???ng của các tổ chức tham gia thị trường, xử lý nghiêm các vi phạm đối với các cá nh??n, t??? chức, DN đưa thông tin sai lệch hoặc đưa thông tin bất lợi cho thị trường mà không rõ nguồn gốc; Tăng cường giám sát kiểm soát chất lượng kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC) của CTNY, đăng ký giao dịch trên UPCoM và CTĐC chưa niêm yết/ ĐKGD, qua đó nâng cao tính minh bạch và chất lượng thông tin của BCTC công bố trên TTCK...;.

Ngoài ra, cần đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư và phát triển đồng bộ các thị trường (TTCK, thị trường tiền tệ - ngân hàng và thị trường bảo hiểm), thu hút các nhà đầu tư có tổ chức như Quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH) và DNBH đầu tư vào trái phiếu, cổ phiếu, trước mắt tập trung vào trái phiếu chính phủ và trái phiếu DN có bảo lãnh; đồng thời, có lộ trình cho phép đầu tư vào cổ phiếu có chất lượng, nhưng vẫn khống chế hạn mức nhằm bảo đảm an toàn vốn. Tăng cường cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý, giám sát, bảo đảm mức vốn an, tính minh bạch thông tin và tăng cường hiệu quả giám sát rủi ro; Nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát chặt chẽ sự luân chuyển dòng vốn trực tiếp và gián tiếp quốc tế vào và ra lãnh thổ Việt Nam, theo hướng hạn chế rủi ro của các luồng vốn ngắn hạn; phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế và hội nhập, kiểm soát đầu cơ.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục tổ chức hoạt động TTCK phái sinh, hoạt đ???ng công bố thông tin kịp thời, rõ ràng, minh bạch về các chính sách kinh tế - tài chính, cũng như các thông tin vĩ mô theo quy định của pháp luật.